تخمین ضرایب درجه بندی آبراهه‌های حوضه‌های آبریز بدون GIS جهت مدل سازی رواناب به روش GIUH

روش هیدروگراف واحد لحظه‌ای ژئومورفولوژیکی (GIUH) یک روشی است که بر اساس اطلاعات ضرایب درجه‌بندی آبراهه‌ها و داده‌های ژئومورفولوژیکی حوضه‌های فاقد آمار به پیش بینی رواناب حوضه می‌پردازد. بسیاری از حوضه‌های آبریز، فاقد نقشه رقومی DEM هستند و برای تهیه آن نیازمند استفاده از GIS می‌باشد که نیازمند تخصص GIS و صرف وقت زیاد می‌باشد که بسیاری از هیدرولوژیست ‌ها به آن علاقه مند نیستند و به دنبال مدل های بارندگی-رواناب ساده تر می‌گردند. در این تحقیق براساس داده های درجه بندی آبراهه نه حوضه آبریز مختلف در دنیا معادلاتی جهت تخمین ضرایب درجه‌بندی ارائه گردید. پنج معادله رگرسیونی برای محاسبه ضرایب درجه بندی آبراهه‌ها اعم از ضریب انشعاب(RB) ، ضریب طول آبراهه(RL) ، ضریب مساحت زهکشی (RA)، ضریب شیب آبراهه (RS) و ضریب شیب صفحات (RSO) حوضه ارائه گردید. نتایج معادلات برای ضرایب درجه بندی آبراهه‌های سه حوضه آبریز دیگر مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس معادلات رگرسیونی ارائه شده به تخمین رواناب سطحی حوضه‌های آبریز Heng-Chi و Kasilian به روش GIUH پرداخته شد. براساس نتایج، خطای پیک رواناب محاسبه شده توسط مدل GIUH بر اساس معادلات رگرسیونی 10% بیشتر از محاسبات مدل بر اساس داده های واقعی بدست آمده از GIS بوده است. مقدار متوسط خطای معادلات رگرسیونی در تخمین ضرایب RB،RL ، RA، RS و RSO در سه حوضه معرف به ترتیب 7/4%، 5/23%، 1/7%، 3/41% و 9/22% می‌باشد. ضریب حساسیت نسبی ضرایب RB،RL ، RA، RS و RSO برروی پیک رواناب به ترتیب 56/0، 01/0،92/0، 042/0 و 33/1 می‌باشد.